[ Pobierz całość w formacie PDF ]
nych było osiem części. Zaznaczano je już w cieście, ażeby pózniej
po upieczeniu chleba, można było z bochenka odłamywac drobniej-
sze części bez użycia noża.
w. 447. rzuca spojrzenie w tym celu, żeby wdawać się z rówie-
śnikami w pogawędki. Praca oczywiście na tym ucierpi.
w. 448. Według Arystotelesa (Hist. zwierząt 596 b i 597 a)
przelot żurawi następuje w póznej jesieni, według Eliana (Hist.
zwierząt III, 13) nieco wcześniej.
w. 451. ludziom bez wołów zwiastuje klopoty, bo kto nie po-
siada wołów, temu trudno rozpocząć orkę, zwłaszcza że, jak wynika
z dalszych wierszy, niełatwo w tym czasie woły pożyczyć.
Człowiek niejeden pomyśli, że wóz sobie zrobi w potrzebie,
Głupi, wszak nie wie widocznie, że wóz ze stu części się
[składa,
Które już wpierw przygotować i w domu ułożyć wypada.
Gdy niezawodna już pora orania nastanie dla ludzi,
Z niewolnikami niech każdy do pracy na roli się budzi.
Suchą zarówno i mokrą ziemię niech orze w tej porze,
Rankiem się spiesząc do pracy, by dobrze urosło mu zboże.
Orka wiosenna a letnia poprawka cię zawieść nie zdoła.
Rzucaj zaś ziarno, gdy ziemia świeża i luzna jest zgoła.
Błogosławieństwo dla dzieci ze świeżej urośnie ci gleby.
Módl się do Zeusa podziemia i świętej Demetry, ażeby
Zwięte zagony bogini przyniosły urodzaj obfity.
Módl się, gdy orać zaczynasz, gdy pługa trzymając uchwyty
Woły popędzasz biczyskiem ciągnące płużysko pasami.
W ślad niechaj kroczy za tobą młody niewolnik z grabiami,
Ptactwo niech raznie odstrasza i ziarna niech ziemiÄ… po-
[wleka.
Zamiłowanie do ładu najlepsze jest zawsze dla człeka.
Nieład natomiast najgorszą u ludzi śmiertelnych jest bronią:
Tak oto kłosy nabrzmiałe w swym czasie ku ziemi się
[skłonią,
Jeśli następnie też żniwa dobrego sam Zeus nie odmówi.
Oczyść swe skrzynie z pajęczyn, a radość się twoja ponowi
Zawsze, ilekroć z zapasów złożonych tam będziesz ubierał.
w. 459. niech każdy do pracy na roli się budzi niech wstaje
wcześnie do pracy. W innym miejscu (w. 578 nn.) będzie Hezjod
mówił o korzyściach rannej pracy.
w. 465. Zeus podziemia według Pauzaniasza (Przewodnik
po Helladzie II, 24, 4) rozróżniali starożytni Grecy Zeusa w trzech
postaciach: Zeusa niebieskiego, morskiego i podziemnego. Jeżeli Zeusa
morskiego identyfikowano z Posejdonem (nor. Aischylos, Diktvul-
koi 20, 11), to Zeusowi podziemnemu przypisywano te same właści-
wości co Demetrze, tj. opiekę nad urodzajami.
w. 466. zagony bogini zagony Demetry, czyli ziemia uprawna.
w. 468. woły ciągnące plużysko pasami, gdyż pasami przywią-
zywano jarzmo do dyszla pługa.
Przetrwasz z nimi do wiosny, na innych nie będziesz spo-
[zierał,
Raczej człek inny, co nie ma zapasów, się zwróci do ciebie.
Gdybyś zaś pole obsiewał, gdy dzień się przesila na niebie,
Będziesz w przysiadzie żniwował, lichy urodzaj zbierając,
Wiążąc z trudnością go w snopki wśród kurzu, radości nie
[znajÄ…c.
Zbierzesz go w koszu i nikt nie pochwali takiego ci żniwa.
Czasem zaś Zeusa władyki odmienna wola też bywa.
Człowiek śmiertelny jednakże niełatwo odgadnąć ją może.
Gdybyś więc siać chciał już pózno, to to może jeszcze
[pomoże:
Gdy po raz pierwszy kukułka zakuka w dębowym gdzieś
[lesie,
W serce zaÅ› ludzi na ziemi szerokiej wesele przyniesie,
Wtedy zaiste zwykł Zeus słać na ziemię trzydniowe opady,
Które dokładnie wypełnią racic wołowych tam ślady.
Tak może orka spózniona te same, co wczesna, dać plony.
Wszystko to dobrze zachowaj w pamięci i bądz przeświad-
[czony
w. 478. zwróci się do ciebie oczywiście z prośbą o pożycze-
nie zboża.
w. 479. gdy dzień się przesila na niebie 21 grudnia.
w. 480 nn. Kto zbyt pózno sieje, będzie w przysiadzie żniwował,
to znaczy, że zboże urośnie tak niskie, iż ścinając je sierpami będzie
trzeba się mocno ku ziemi pochylić i zamiast wozem pojechać po
zbiory, wystarczy, gdy z koszem pójdzie się na pole. Krótką słomę
takiego zboża trudno będzie nawet w snopki powiązać, kurz zaś
[ Pobierz całość w formacie PDF ]